العالم- تحلیل روز
اگر بخواهیم این تعریف را در مورد آمریکا اعمال کنیم نمونههای بسیاری از اینکه سیاست واشنگتن ترجمان واقعی تروریسم دولتی علیه کشورها و نهادها و طرفهای خارجی است، خواهیم یافت اما حادثه اخیر یعنی تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران که در مسیر لبنان بود، به دلایل ذیل، شکل جدیدی از تروریسم دولتی تلقی میشود.
_ هواپیمای ایرانی مسافربری بود و نه نظامی، و این مساله که شرکت هواپیمایی "ماهان" از سوی دولت آمریکا در فهرست تحریمها گنجانده شده، دلیلی بر نظامی بودن آن نیست و لذا هدف قرار دادن آن، قانونی نیست بهویژه اینکه تحریمهای آمریکایی فقط برای خود واشنگتن الزامآور است.
_ هواپیمای مسافربری ایران بر فراز آسمان سوریه پرواز میکرد، یعنی اینکه آن بر فراز آسمان آمریکا پرواز نمیکرد و همچنین این پرواز مطابق با روند مورد توافق تمامی سازمانهای بینالمللی که مربوط به هواپیمایی کشوری است، انجام شد. در حالیکه، حضور جنگندههای آمریکایی در آسمان سوریه نقض قوانین و حاکمیت کشورها بهشمار میرود و تعرض آن به هواپیمای مسافربری خارج از سیاق تروریسم دولتی نیست.( واشنگتن در توجیه این نقض میگوید که هواپیماهای آن در چارچوب مشارکت در ائتلاف ضد داعش در سوریه حضور دارند، در حالیکه این ائتلاف نه در نزد جامعه جهانی و نه در نزد سازمان ملل از مشروعیت برخوردار است).
_ خطرناکترین مساله این است که درباره نیات این تعرض به هواپیمای مسافربری ایران گفته میشود سفیر سوریه در لبنان درباره تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران گفته است: گزارشهای رسانهای حاکی از آن است که هدف از این اقدام آن بود که پدافند هوایی سوریه فریب بخورد و به سمت هواپیماهای متخاصم شلیک کند و هواپیمای مسافربری ایران را مورد اصابت قرار دهد. لذا این اقدام یک جرم بینالمللی تلقی میشود و شخص مسئول باید طبق قوانین جزایی بینالمللی مجازات شود. همانطور که "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران تأکید کرده است که قانونشکنان را باید قبل از اینکه فاجعه بیافرینند، متوقف کرد.
_با توجه به موارد فوقالذکر، حادثه تعرض به هواپیمای مسافربری چیزی جز تروریسم دولتی نیست و این تعریف در خورد ایالات متحده است که انواع تروریسم بهویژه اقتصادی، سیاسی و نظامی را علیه ایران از دههها پیش اعمال میکند.
_طبیعی است که دولت "دونالد ترامپ" به رغم مشکلات و چالشهای زیادی داخلی که با آنها مواجه است، به دنبال تحریک طرفها و تشدید تنشها است و ایجاد و هرج و مرج و تحریک طرفهای خارجی یکی از بهترین سناریوهای ترامپ است.
_ تعجبآور نیست که سناریوی دریا در آسمان نیز مصداقیت پیدا کند. در گذشته، ایالات متحده تروریسم را در دریا پیاده میکرد و برای کشتیهای تجاری ایران مزاحمت ایجاد میکرد و اینک به تعرض به هواپیماهای مسافربری ایران رو آورده است. بعد از حادثه هواپیمای مسافربری ایران بر فراز سوریه، طبیعی است که ایران به راهکارهای جدیدی برای حمایت از هواپیماهای مسافربریاش متوسل شود.
نتیجه این اقدام بیپروایانه هواپیماهای آمریکایی بسیار بدتر میتواند باشد. در هر صورت، تنش بین دو کشور نباید به سطح تروریسم دولتی و تهدید سلامت جانی غیرنظامیان برسد. اگر تنش در روابط میان ایالات متحده و ایران به مرحله پیشرفتهای رسیده باشد، پس آنچه در آسمان سوریه اتفاق افتاده نشان میدهد طرفی که تنش بر آن حاکم است و طرفی که دچار تنش در سیاستها و تصمیماتش شده است، دولت آمریکا است.
حسین الموسوی