تحلیل:
- نگاهی به بندهای 6 گانه این قانون نشان می دهد که تقریبا اغلب بندهای آن پیشتر و در مقاطعی از زمان عملیاتی شده بوده بدون آنکه هیچ تهدیدی چنانکه آمریکا و اروپا ادعا می کند بر آن مترتب بوده باشد. در همین حال واقعیت آن است که تنها و تنها زمانی اروپا و آمریکا حاضر به شنیدن کلام و استدلاهای حق ایران و قبول رسمی توان هسته ای ایران شدند که ایران از موضعی نزدیک به آنچه در این قانون جدید مورد تاکید قرار گرفته و بناست اجرایی شود با آنها سخن گفت و رفتار کند.
- در شرایط گذشته در حالی ایران پای میز مذاکره رفت و برجام را امضا کرد که به هیچ وجه حتی ذرهای از سوء ظن و بدگمانیش، هم به آمریکا و هم اروپا کاسته نشده بود. ایران برجام را امضا کرد اما در مقابل با تغییر دولت در آمریکا ترامپ از آن خارج شد و نقض توافق کرد در حالی که اروپا فقط و فقط نظاره گر بود و البته و پس از آن بی عملی در تعهدات برجامیش را چاشنی نظاره گریش کرد.
- اروپا در مواردی متعدد نه تنها برای الزام آمریکا به قانونمداری هیچ تلاشی نکرد بلکه به تعهدات 11 گانه اش در شرایط خروج آمریکا از برجام نیز عمل نکرد. اروپا همچنین مکرر همصدا با آمریکا سخن از لزوم قراردهایی مکمل برجام به میان آورد تا اقتدار منطقه ای وتوان موشکی ایران را نیز محدود کند. جمله این اقدامات هیچ تردیدی باقی نگذاشت که در این فرصت زمانی چند ساله و در امر محدود سازی ایران و فرار از انجام تعهدات اروپا دقیقا در صف آمریکا عمل می کرده است و به تعبیری نقش مکمل پلیس خوب را در کنار پلیس بد یعنی آمریکا اجرا می کرده است.
- بیانیه امرور 3کشور اروپایی به وضوح نشان می دهد این دولت ها در زمان ترامپ با استفاده از کم دانشی و همچنین هیجانی بودن وی منویات خود را در خصوص مساله هسته ای ایران از زبان ترامپ پی جویی می کردند.
- در بیانیه 3کشور آمده است قانون جدید اقدام راهبردی ایران هم دسترسی های نظارتی آژانس به تاسیسات هسته ای ایران را محدود می کند و هم هم برنامه هسته ای ایران را به شکل قابل توجهی گسترش می دهد. واقعیت ماجرا آن است که استثنائا کلیت هر دو نکته اروپا در سایه تحقق این قانون درست است با این تفاوت که در قالب پیگیری این قانون اولاً ایران بنا ندارد فعالیت خارج عرف و قانونی انجام دهد و ثانیاً آنچه در مجلس ایران طی روزهای اخیر محقق شد زاییده عدم وفاداری آنان به تعهدات برجامیشان است و غیر از این نیست.
-شاید این روزها تنها دلخوشی اروپاییان این باشد که در سایه برخی اختلاف نظرها ایران از این اقدام عقب نشینی کند و یا حداقل به تعدیل برخی از بخش های آن مبادرت کند این درحالی است که وجود اختلاف دیدگاههایی در این چنین مواردی نه تنها مانع از اجرای قانون نیست بلکه اوج بالندگی اصول دمکراسی در ایران و حاکمیت اصل تفکیک قوا در جمهوری اسلامی را نشان میدهد. طرحی در مجلس ایران ارائه شده، در سایه تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان به دولت برای اجرا ابلاغ شده، زمان و چگونگی اجرای آن دقیقا تعریف شده و حتی ضمانت اجرای ان نیز با وسواس تمام تعیین وابلاغ شده است. وزیر خارجه ایران پس از تصویب این قاون به روشنی تکلیف این دلخوشی بی مورد را روشن کرد آنگاه که اعلام داشت: قانونی در پارلمان تصویب شده است که ممکن است ما دوست نداشه باشیم. اما بر اساس روند دموکراتیک وقتی به قانون تبدیل شد، آن را اجراء خواهیم کرد.
- شاید زمان آن فرارسیده باشد که اروپائیان حاضر دربرجام بازی با برگه هایی بنام "نگرانی نسبت به بازگشت دیپلماسی" و همچنین "نگاه جانشین ترامپ به برجام" را کنار بگذارند و فقط و فقط به قانونی بیاندیشند که حتما اجرا خواهد شد و هیچ ملاحظه ای جز تحقق منافع ملی ایرانیان را هدف قرار نداده است.
محمد فهمی