درس دهم

درس دهم : ضميرضماير : ضمير کلمه اي است که جانشين اسم مي شود و از تکرار اسم جلوگيري مي کند درس دهم : ضميرضماير : ضمير کلمه اي است که جانشين اسم مي شود و از تکرار اسم جلوگيري مي کند برخلاف ضماير فارسي که از متکلم يعني من شروع مي شوند ضماير عربي از غايب يعني او آغاز مي گردد . ضمائر انواع مختلفـي دارند . ما در اين جا به صورت هاي گوناگون بيان مـي کنيم : فقط مخصوص مضارع و امر ، مشترک در ماضـي مضارع و امر، فقط مخصوص ماضـي 1 . متصل 1 . مرفوع ( فاعلـي ) : ا - و - نَ / تَ - تما - تم - تِ - تما - تـُنَّ - تُ - نا / يــ 2.منصوب و مجرور ( مفعولـي و اضافـي ) : غائب : هُ - هما - هُم - ها - هما - هُنَّ / مخاطب : کَ - کما - کُم - کِ - کما - کُنَّ / متکلم : ي - نا 2 . منفصل 1 مرفوع : غائب :هُوَ - هُما - هُم - هي - هُما - هُنَّ / مخاطب : أنتَ - أنتما - أنتم - أنتِ - أنتما - أنتنَّ / متکلم : أنا - نحن2. منصوب :غائب :إيّـاهُ - إيـّاهما - إيـّا هم - إيـّا ها - إيـّاهما - إيـّاهُنَّ/ مخاطب:إيـّاکَ - إيـّاکُما- إيـّاکُم - إيـّاکِ - إيـّاکُما- إيـّاکُنَّ / متکلم : إيـّايَ - إيـّا نا1 . دليل نام گذارى اين ضمائربه عنوان مرفوع يا منصوب ويا مجرور، حرکتشان نيست؛ بلکه حالت اعرابـي آنهاست. به عبارتـي ديگر نقش آن ها موجب اين نامگذاري شده است که مثلاً مبتدا واقع مـي شود يا مفعول و ....2 . نقش ضمائر ( ترکيب ) : الف ) ضمائر متصل مرفوع ،متصل به فعل هستند و فاعل و يا نائب فاعل هستند * متصل به فعل شوند : اسمشان : ضمير متصل منصوب نقششان : مفعول ( ومحلاً منصوب ) * متصل به اسم شوند : ب ) ضمائر متصل منصوب و مجرور اسمشان : ضمير متصل مجرور نقششان : مضاف إليه ( و محلاً مجرور ) * متصل به حرف جر شوند : اسمشان : ضمير متصل مجرور نقششان : محلاً مجرور به حرف جر مثال : کـَـتـَبـا که « الف » آن ، فاعل است . ( آن دو مرد نوشتند . ) کـَتـَبـَهُ که ضمير« هُ » در آن ، مفعول است . ( آن را نوشت . ) کِـتا بـُهُ که ضمير « هُ » در آن مضاف إليه است . ( کتابِ او ) مـِـنـْهُ که ضمير « هُ » در آن ( محلاً ) مجرور به حرف جر است . ( از او ) ج ) ضمائر منفصل مرفوع مبتدا هستند و در اين صورت اول جمله مـي آيند . گاهـي هم براى تأکيد از آن ها استفاده مـي شود ، که در اين صورت بسته به نوع تأ کيد در قسمت هاى مختلف جمله از آن ها استفاده مـي شود . د ) ضمائر منفصل منصوب مفعول هستند و معمولاً بعد از فعل مـي آيند . زمانـي از اين مفعول استفاده مي کنيم که بخواهيم تأکيد کنيم . درمواقعي اندک و براى تأکيد بيشتر ، از اين گونه ضمائر در اول جمله و قبل از فعل استفاده مـي شود . مثال : هُوَ ذَهَبَ . که « هُوَ » در اين جمله ، مبتدا است . ( او رفت . ) کـَـتـَبـْتـُهُ أنا . که « أنا » در اين جمله تأکيدى براى فاعل (يعنـي ضمير تُ) است.(خودم (يا : من ) آن را نوشتم.) نـَعْـبُـدُ إيـّاکَ . که « إياک » در اين جا مفعول است و برآن تأکيدى شده است . ( تو را مـي پرستيم . ) إيـّاکَ نـَعْـبُـدُ . که « إياک » در اين جا بازهم مفعول بوده و مقدم شدن آن بر فعل به دليل تأکيد بيشتربرآن است .( تنها تورا مـي پرستيم .) 3 . ضمائرمنفصل منصوب ، هرکدام يک کلمه هستند . مثلاً « إيـّا ه ُ» (او را) يا « إيـّا ي » ( مرا ) 4 . از بين ضمائرمذکور،3 ضمير مشترک وجود دارد : الف ) نا : مشترک در 1. ضمائر متصل مرفوع 2 . ضمائر متصل منصوب 3 . ضمائر متصل مجرورب) هُـم ج ) هُـم د ) هُـنَّ مشترک در 1 . ضمائر متصل منصوب 2 . ضمائر متصل مجرور 3 . ضمائر منفصل مرفوعانواع ضمائررا در جملات زير مشخص کنيد: الف) أنتنّ تـُرَ بّـينَ أوْلادَکُنَّ علـي الخَيرِ . ب) أنتما تلميذتانِ تـَجْـتهدانِ في دُروسِکما . ج) نحنُ نـُحاولُ أنْ نـَعْمَلَ وَ مِـنَ اللهِ التوفيقُ . د) قال الإمامُ الصادقُ (ع) : لا تـَصْحَبوا أهلَ البـِدَع ِ وَ لا تـُجالـِسوهُم فتـَصيـروا عِـند الله کَواحِـدٍ مِـنهُـم . هـ) « إنا أنزلناهُ في ليلةِ القدرِ . » التعارف آشنايي أهلاً سلام نهارک سعيد روز بخير!کيف حالک؟چطوري؟ هل أنتم من أوروبا؟شما ارو پايي هستيد؟ هل أنتم من أمريکا؟ شما آمريکايي هستيد؟ هل أنتم من أسيا؟ شما آسيايي هستيد؟ في أي فندق تقيمون هنا؟درکدام هتل اقامت داريد؟ منذ متى و أنتم هنا؟ چه مدت از اقامتتان در اينجا ميگذرد؟ ما مدة إقامتکم هنا؟ چه مدت اينجا ميمانيد؟ هل يًعجبکم المکان هنا؟ از اينجاخوشتان مي آيد؟هل تمضي إجازتک هنا؟ اينجاتعطيلاتتان را ميگذرانيد؟ عليک بزيارتى! به ملاقات من مياييد؟(سري به من ميزنيد) هذا هو عنواني آدرس من اينجاست هل سنلتقى غدا ؟ آيا فردا همديگر را مي بينيم؟ أنا أسف فأنا مرتبط بموعد متاسفم، من کاري درپيش دارم مع السلامة / باي باي خداحافظ! (خيلي دوستانه) إلى اللقاء به ام