العالم-در گوشی
با به قدرت رسیدن بایدن، وزارت دفاع آمریکا تاکید کرد که عربستان شریک آمریکا در منطقه و ستون مهمی برای بدنه امنیت منطقه است. پنتاگون بیان داشت که آمریکا آماده افزایش نیروهای خود در عربستان طی دوران پیش رو است.
اما سیر حوادث اخیر از جمله فرار آمریکا از افغانستان پس از دو دهه آن هم بدون هیچ دستاوردی، نشان دهنده تحول آشکار و عمیق در خیالبافی های استراتژیک آمریکا برای منطقه است.
رسانه های آمریکا اخیرا درخصوص خروج نیروهای آمریکا از عربستان سخن گفته اند (که تعداد آنها به حدود 70 هزار افسر و سرباز می رسد). روزنامه آمریکایی "وال استریت جورنال" در گزارشی از افزایش نگرانی واشنگتن از حملات موشک ها و پهپادهای نیروهای صنعا علیه مواضع نظامی در عمق عربستان خبر داد. به گفته این روزنامه آمریکا نگران وضعیت نیروهای خود در عربستان است. این مسئله یادآور حضور آمریکا در افغانستان است که در نهایت به فرار بدون بازگشت نیروهای آمریکا در تاریکی شب ختم شد.
آنچه برداشت ما را در این خصوص تقویت می کند این است که طبق گفته این روزنامه، آمریکا درحال فراهم کردن مقدمات خارج کردن نیروهای نظامی خود از عربستان است ک زمان ترامپ به این کشور اعزام شده بودند. بایدن در موضعی مخالف با رئیس جمهور پیشین خود اعلام کرد که قصد خارج کردن نیروهای خود از عربستان را دارد و همانند ترامپ در عوض دریافت نفت از عربستان حمایت نخواهد کرد.
نکته قابل توجه دیگر این است که یک هفته پس از فرار آمریکا از افغانستان، سفر لوید آستین وزیر دفاع آمریکا به عربستان به تعویق افتاد. حال آنکه او در زمان مقرر به کشورهای دیگر خلیج فارس سفر کرد و آنها نیز بر خلاف عربستان، به افغان های فراری که در افغانستان برای آمریکا کار می کردند پناه دادند.
اما شاهزاده سعودی سطام بن خالد درخصوص تعویق سفر آستین به این کشور ادعا کرد که عربستان "دیکته کسی را نمی پذیرد". او در حساب رسمی خود در توئیتر نوشت:" سفر وزیر دفاع آمریکا به ریاض به تعویق میافتد، اما در همان زمان رئیس کمیته بینالملل دومای به عربستان سفر میکند." او در ادامه ادعا کرد: "عربستان «بزرگ» دیکته کسی را نمیپذیرد و بر اساس منافع مشترک و احترام متقابل همکاری میکند."
در دیپلماسی میان آمریکا و عربستان تناقضات زیادی ایجاد شده است. پس از ماه عسل ترامپ با عربستان و دوشیدن آن با ادعای حمایتش، بایدن آمد تا نشان دهد که بر منوال رئیس جمهور پیشین خود حرکت خواهد کرد، اما فروش اسلحه و انتقال آن به عربستان را سریعا متوقف کرد. سپس اقدام به انتشار تصاویر ماهواره ای کرد تا تاکید کند که آمریکا سامانه دفاع موشکی پیشرفته و پاتریوت را طی هفته های گذشته از عربستان خارج کرده است. پس از آن نیز عربستان تعویق سفر آستین به این کشور را اعلام می کند و در همان زمان، میزبان رئیس کمیته بین الملل دومای روسیه می شود.
پنتاگون دلیل تعویق سفر آستین به عربستان را مسائل مربوط به جدول زمانی این سفر عنوان کرد. در همان زمان همه دولت های عربی دیگر خلیج فارس بجز عربستان، افغانستانی های آمریکا زده ای که از کشور خود فرار کرده بودند را پذیرفتند. علاوه بر آن، بایدن آغاز به انتشار بخشی از اسناد اداره تحقیقات فدرال آمریکا کرد که در آن به حادثه خونین 11 سپتامبر و دست داشتن حکومت عربستان یا برخی از مقامات آن در این رویداد اشاره شده بود. همه این مسائل نشان دهنده آتش زیر خاکستری است که درحال شعله ور شدن تدریجی میان این دو حکومت است.
اکنون باید گفت که دوران طلایی قلدری عربستان و زورگویی های بدون بازدارنده آن در سوریه، عراق و یمن به پایان رسیده است. حال با آمادگی خانواده های قربانیان حملات 11 سپتامبر برای شکایت از عربستان که براساس قانون جاستای آمریکا صورت می گیرد، دوران افول پترودلاری عربستان نیز فرا رسیده است.
سخن پنتاگون درخصوص اینکه "عربستان ستون مهمی برای امنیت منطقه و شریک اصلی ما است"، سخنی منسوخ است که زمان آن به سر آمده و به تاریخ ترامپی پیوسته است.
علاوه بر اینها، هر لحظه ممکن است شاهد مطالبات حقوقی کشورهای همسایه ای باشیم که مردم آن مورد تجاوزهای سعودی قرار گرفته اند و در صدر آنها عراق، سوریه و یمن هستند.
به نظر می رسد که بهترین راه حل بن سلمان برای نجات خود، براندازی ملک سلمان و به دست گرفتن زمام امور پادشاهی است.
اگرچه این راه حل موقتی است، اما بهتر از شری است که دامان بن سلمان را می گیرد، هرچند مدت تاثیر آن کوتاه باشد.