العالم_یمن
به علت محاصره ناعادلانه تحمیل شده توسط ائتلاف متجاوز به کشور یمن، مرزهای زمینی، دریایی و هوایی این کشور بسته بود.
آتش بس بشردوستانه تحت نظارت سازمان ملل که به مدت دو ماه به طول می انجامد، از دوم آوریل گذشته لازم الاجرا شد و در دوم ژوئن 2022 پایان خواهد یافت و با انجام دو پرواز تجاری در هفته از فرودگاه صنعا در طول دو ماه آتش بس موافقت شد.
با این حال، طی هفته‌های گذشته، نیروهای متجاوز همچنان مانع اجرای آتش‌بس شدند و اجازه ندادند پروازها به فرودگاه بین‌المللی صنعا برسند و ائتلاف متجاوز، جنبه انسانی حق درمان بیماران در خارج از کشور را در نظر نگرفت.
بسته نگه داشتن فرودگاه صنعا، جلوگیری از انجام پروازهای مورد توافق در آتش بس بشردوستانه و ممانعت از حرکت کشتی ها، ناسازگاری و کارشکنی آشکاری است که عدم جدیت کشورهای ائتلاف متجاوز برای برقراری صلح را ثابت می کند.
در بیست و پنجم آوریل گذشته، بسیاری از بیماران یمنی در سالن انتظار در فرودگاه بین‌المللی صنعا پس از از بین رفتن امیدشان برای سفر به خارج از کشور، به علت بسته شدن مداوم فرودگاه یمن توسط نیروهای ائتلاف به روی بیماران، به شدت شوکه شدند. این محاصره 6 سال طول کشید. به این ترتیب ائتلاف با اعمال محاصره شدید بر تمامی بنادر زمینی، دریایی و هوایی یمن، پایتخت، صنعا به طور خاص و یمن را به طور کلی به زندان بزرگی برای یمنی ها تبدیل کرد.
قرار است از دوره دوماهه آتش بس برای بحث در مورد پرونده های رفع محاصره و پایان جنگ استفاده شود، اما عملکرد بسیار ضعیف و ناچیز سازمان ملل متحد در زمینه مأموریت ویژه اش پیرامون آتش بس، بازنگری در نقش رسمی آن توسط یمن را ایجاب می کند. یمن بر تقاضای خود مبنی بر مشارکت کشورهای بی طرف منطقه ای یا نهادهای بین المللی در حمایت از توافق آتش بس و تضمین اجرای آن تاکید می کند.
پس از هفته‌ها تعلل کردن نیروهای متجاوز در اجرای آتش‌بس که تنها 15 روز از آن باقی مانده است، اجازه خروج یک هواپیما از فرودگاه صنعا صادر شد. بخش اداری فرودگاه بین‌المللی صنعا تأکید کرد در صورتی که ائتلاف متجاوز مانع آنها نشود، پروازهای تجاری در روزهای آینده سازماندهی می شود، در حالی که دیروز "عبدالوهاب یحیی الدره" وزیر حمل و نقل دولت صنعا اعلام کرد که « از زمان شروع آتش بس بشردوستانه، امروز دوشنبه اولین پرواز تجاری از فرودگاه صنعا انجام خواهد شد که به اردن می رود و در همان روز بازمی گردد».
اولین پرواز
صنعا تعلل و ناسازگاری ائتلاف سعودی در اجرای آتش بس را نشان دهنده تعهدگریزی ریاض، عدم جدیت آن در اجرای صلح و تصمیم ریاض مبنی بر ادامه بیشتر محاصره مردم یمن دانست. صنعا اعلام کرد مسئولیت عواقب این کار، کاملا بر عهده عربستان سعودی است و هشدار داد که این فرصت طلایی را از دست ندهید.
سرانجام اولین پرواز از فرودگاه بین المللی صنعا به اردن انجام شد که 45 روز پس از آتش بس دو ماهه اعلام شده از سوی سازمان ملل و اجرایی شدن آن در دوم آوریل گذشته انجام شد و نشان از تحولی جدید در توافق بر سر پروازهای فرودگاه صنعا دارد.
حسین العزی معاون وزیر امور خارجه دولت صنعا دیروز دوشنبه اعلام کرد که توافق شده است دو پرواز روزانه از طریق فرودگاه صنعا در روزهای باقی مانده از آتش بس انجام شود. در توییت خود خطاب به او نوشت: «امیدواریم این امر به سرعت محقق شود و شاهد عقب گرد نیروهای ائتلاف به عملکرد گذشته و بستن فرودگاه نباشیم.» و افزود: «بیایید با اعتماد به نفس، پا جای پای مردان بگذاریم تا همه با هم به سوی صلح، احیای برادری و حسن همجواری حرکت کنیم.»
العزی توضیح داد: "هر گونه اختلال یا مانع تراشی ممکن است به معنای بازگشت به جنگ باشد و این چیزی است که نباید اتفاق بیفتد و هیچ انسان عاقلی نباید اجازه وقوع آن را بدهد."
و او در اوایل روز دوشنبه تاکید کرد که عقب نشینی ائتلاف متجاوز آمریکایی-سعودی از توافق بر سر انجام پرواز از فرودگاه بین المللی صنعا، ساعاتی پس از آزادی یکجانبه گروه بزرگی از زندانیان آنها، نشان دهنده عدم جدیت آنها برای حرکت به سمت صلح پایدار است.
استقبال اردن از اولین پرواز فرودگاه صنعا
از سوی دیگر، خبرگزاری اردنی «عمون» روز دوشنبه اعلام کرد که نخستین پرواز تجاری پس از 6 سال توقف، پس از صدور اجازه پرواز از فرودگاه صنعا در چارچوب آتش بس سازمان ملل، از فرودگاه صنعا در یمن به مقصد امان پایتخت اردن انجام شد.
و این خبرگزاری گزارش داد که احمد عوض بن مبارک، وزیر امور خارجه یمن، پیشتر اعلام کرده بود که برنامه ریزی مجدد برای اولین پرواز از فرودگاه صنعا به فرودگاه بین المللی عمان (دیروز) در روز دوشنبه انجام می شود و در توییت خود منتشر کرد:«به اذن خداوند و پس از تلاش‌های فراوان از سوی دولت یمن، نماینده سازمان ملل و همکاری برادرانمان در اردن، اولین پرواز برای دوشنبه (امروز) از فرودگاه صنعا انجام شد.» "کاهش رنج مردم در تمام نقاط یمن" اولویت اول ما خواهد بود.
همچنین دیروز دوشنبه، منابع یمنی تصریح کردند که هواپیمای حامل یمنی های سرگردان در اردن ساعت هشت و پنج دقیقه به وقت صنعا با 150 مسافر سرنشین که در فرودگاه های جهان سرگردان بودند، وارد شد و دقایقی بعد هواپیما فرودگاه بین المللی صنعا را با 151 مسافر که بیشتر آنها بیمار بودند، ترک کرد.
سازمان هوانوردی غیرنظامی و هواشناسی یمن از سازمان ملل خواسته است که "با اجرای 16 پرواز توافق شده در طول زمان باقیمانده آتش بس، به مفاد آتش بس پایبند باشد تا از درد و رنج شهروندان یمنی بکاهد."
پیشتر «عبدالملک العجری» یکی از اعضای هیئت مذاکره کننده در دولت نجات ملی یمن از عملکرد ضعیف سازمان ملل در اجرای مفاد آتش بس بشردوستانه در یمن به دلیل نقض روزانه آتش بس از سوی نیروهای ائتلاف متجاوز انتقاد کرده بود.
کارشکنی کشورهای ائتلاف متجاوز این پرونده بشردوستانه را سیاسی کرده و آن را به پرونده های سیاسی - نظامی مرتبط ساخته است. کشورهای متجاوز همچنان به کارشکنی در پرونده اسرا و ممانعت از ورود کشتی های نفتی به بندر حدیده ادامه می دهند. از جمله موارد نقض آتش بس در یمن، پرواز هواپیماهای شناسایی مسلح و پهبادهای جاسوسی در حریم هوایی چند استان یمن از جمله مارب، حجه، الجوف، صعده و تعز است که آخرین آنها عبارتند از 124 مورد نقض آتش بس انسانی و نظامی در 24 ساعت گذشته.
انصارالله بارها گفته است که خواهان برقراری آتش بس و اجرای مفاد بشردوستانه آن است، اما این که کشورهای متجاوز تصمیم به اجرای آتش بس ندارند و مانع اجرای آن می شوند، باعث می شود توپ در زمین آنها بماند و عواقب این تصمیم ها بر عهده خودشان است. فرصت های صلح از دست می رود و این قبیل اقدامات ممکن است صنعا را به سمت گزینه های دیگر سوق دهد.