العالم - درگوشی
به نظر می رسد ترکیه مصمم است که منطقه به ویژه عراق را به یک نقطه بیابانی بایر تبدیل کند، چراکه ده ها سد و پل روی رودخانه های دجله و فرات است، از جمله سد الیسو که اخیراً آن را تکمیل کرده و نیمی از آب‌های دجله قطع کرده است.
مشکل خطرناک‌تر آن است که این سد، آب را مستقیم به دره‌های بین کوه‌ها پمپاژ می کند و خطرناک‌ترین قسمت موضوع، برنامه‌ریزی برای ساخت سد الجزیره بر سرچشمه‌های رودخانه دجله است که در صورت تکمیل، آب عراق را به طور100 درصد قطع می کند.
نکته عجیب این است که دولت بغداد تا کنون سکوت کرده است و در این باره هیچ اظهار نظری نکرده است در حالی که می توانست ترکیه را در دادگاه های بین المللی تحت تعقیب قرار دهد و یا از فشار اقتصادی که برای ترکیه دردناک تر است استفاده کند.
اوایل سال 2021، به ویژه در ماه می، وزارت منابع آب عراق فاش کرد آبی که عراق از رودخانه‌های دجله و فرات دریافت می‌کند، اگر کاری انجام نشود ظرف 20 سال خشک خواهد شد.
اتهامات مبنی بر اینکه ترکیه با قطع مکرر آب رودخانه های دجله و فرات از آب به عنوان کارتی برای باج گیری از همسایگان خود در عراق و سوریه استفاده می کند در حال افزایش است.
در سوریه چه می گذرد؟
"دیده بان حقوق بشر در سوریه" پیشتر اعلام کرده بود که سطح رودخانه فرات برای اولین بار در تاریخ، به دلیل مسدود شدن آب رودخانه توسط ترکیه، پنج متر کاهش یافته است. این پروژه جان افرادی را تهدید می کند که زندگی آنها برای تامین آب آشامیدنی، برق و آبیاری به رودخانه وابسته است.
در فوریه گذشته، نشست مشترک سوریه، عراق و ترکیه برای بررسی پرونده آب و سهم سوریه و عراق از آب رود فرات برگزار شد.
تهدید جدید ترکیه برای عراق
دیروز دوشنبه کمیته منابع آب پارلمان عراق از سکوت دولت در این باره اظهار تعجب کرد و ثائر مخیف الجبوری رئیس این کمیته گفت: سدی که ترکیه قصد ساخت آن را دارد یکی از خطرناک ترین سدهاست؛ زیرا این سد، انشعاباتی برای آبیاری کشاورزی در ترکیه دارد. به همین خاطر خطر بزرگی متوجه عراق خواهد شد و این موضوع فعلاً از سوی دولت عراق مسکوت است با وجود این که در 35 کیلومتر از مرز مشترک با عراق در حال ساخت است.
بازگشت به گذشته نزدیک
در ژوئن 2018، حسن الجنابی، وزیر منابع آب عراق، گفت که ترکیه توافقات هماهنگی مشترک بین دو کشور را نقض کرده است.
نشست عراق، سوریه و ترکیه
مهدی رشید الحمدانی، وزیر منابع آب عراق، از آمادگی برای آغاز نشست مشترک سوریه، عراق و ترکیه برای بررسی پرونده آب و سهم سوریه و عراق از رودخانه فرات خبر داد.
طبق آنچه که بغداد اعلام کرد در زمانی که ترکیه در قالب پروژه ای به نام « گپ» (GAP)، 22 سد و 19 ایستگاه برق آبی بر روی این منطقه احداث کرد، و بحران‌های زیست‌محیطی را به وجود آورد که آخرین آن طوفان‌های گرد و غباری بود که طی چند روز گذشته عراق و کشورهای همسایه را درنوردید.
بر اساس گزارش منتشر شده توسط روزنامه بریتانیایی گاردین، ساخت سدهای ترکیه و تولید برق آبی بر روی این دو رودخانه باعث کاهش 80 درصدی جریان آب در عراق و کاهش 40 درصد در سوریه شد.