العالم - یمن
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر روزنامه اینترنتی «رای الیوم»، یادداشتی درباره توافق تبادل اسرا بین یمنی‌ها و عربستان سعودی منتشر و در آن تاکید کرد که این توافق برای تمام منطقه سودمند، و مقدمه پایان جنگ یمن خواهد بود. عطوان در ادامه ضمن ستایش استقامت ملت یمن و دفاعش از آرمان‌ها، به میانجی‌گری‌های صادقانه، واقع‌بینانه و گام‌به‌گام عمانی‌ها اشاره و تصریح کرد که صلح در یمن ثابت کرد میانجی‌گری غربی‌ها همچون دموکراسی مورد ادعایشان، دروغین است. در ادامه مشروح این یادداست تحلیلی را می‌خوانیم:
عید زودهنگام یمنی‌ها و بازگشت شادی ملی
عطوان در ابتدای یادداشتش ضمن توصیف این توافق به شادی ملی برای یمنی‌ها گفت: جشن مردم یمن برای عید سعید فطر و برکت ماه مبارک رمضان امسال بسیار زودتر از هر سال آغاز شد؛ چرا که صدها زندانی و اسیر از این ملت مظلوم به آغوش خانواده و فرزندان خود بازگشتند. این عید زودهنگام یمنی‌ها در نتیجه مذاکرات جدی دولت صنعاء با هیأت سعودی به ریاست آقای «محمد آل جابر»، سفیر عربستان سعودی در یمن به وقوع پیوست. درباره اهمیت و سطح بالای این توافق تبادل اسرا همین بس که سرلشکر «محمود الصبیحی»، وزیر دفاع سابق و سرلشکر «ناصر عبد ربه منصور هادی»، برادر رئیس جمهور سابق یمن، از برجسته ترین زندانیان آزاد شده بودند.
او ادامه داد: دیدن احساسات این اسرا که در هنگام فرود آمدن از هواپیمایی که آن‌ها را به فرودگاه صنعا می‌برد و نمازشان بر روی زمین، الحمدلله و شکر الهی را واجب کرد. اشک‌های صادقانه و گویای برخی از این اسرا پس از دیدار با برخی از نزدیکانشان صحنه‌ای زیبا و تکان دهنده، در عین حال سرشار از شادی و خوش‌بینی و امیدواری را رقم زد؛ آن هم در سرزمینی که ملتش در طول هشت سال جنگ، با شادی بیگانه شد.
تحلیلگر ارشد فلسطینی در ادامه افزوود: آقای «محمد عبدالسلام»، رئیس هیأت مذاکره‌کننده یمنی که پذیرای اسرای بازگشته به وطن بود و نقش عمده‌ای در دستیابی به این توافق داشت، مذاکراتی که پس از یک جنگ انجام می شد و بسیار هم پیچیده بود؛ اما این مذاکرات شامل پرونده‌های بشردوستانه و نظامی شد و توانست در برخی از آن‌ها با پیشرفت قابل ملاحظه‌ای برسد. البته هنوز پرونده‌های دیگری هم وجود دارد و هیأت سعودی برای رایزنی‌های بیشتر با دولتش، صنعاء را ترک کرد.
توافقی منطقه‌ای به دور از قدرت‌های دروغگوی غربی
سردبیر روزنامه رای‌الیوم درباره منطقه‌ای بودن این توافق نوشت: به نظر می‌رسد موفقیت در همه پرونده‌هایی که به مسائل پیچیده جنگ هشت ساله می‌پردازد دشوار است و این یک جنگ منطقه‌ای به تمام معنی کلمه بود زیرا بسیاری از طرف‌های منطقه‌ای و کشورهای عربی در آن دخیل بودند. آنچه مهم است این است که چرخ مذاکرات با میل شدید و اهتمام خالصانه طرفین به راه افتاده و هر دو طرف به دنبال آن هستند تا این رایزنی‌ها را به موفقیت برسانند. حالا طرفین درگیر در جنگ، صفحه این تنش ویرانگر را که از نظر مالی میلیاردها پول را هدر داد و به لحاظ انسانی هم خون صدها نفر را ریخت، برگردانند و آینده را از نو بنویسند.
عطوان تاکید کرد: اکنون آزادی صدها اسیر جنگی طبق توافقنامه تبادل اسرا، از هر دو طرف به عنوان یک گام بزرگ بشردوستانه است که زمینه اعتماد لازم را ایجاد می‌کند؛ جنبه قابل توجه است که این مذاکرات ممکن است به توافقات دیگری منجر شود. انعطافی که دو طرف مذاکره تحت نظارت یک میانجی عمانی بی طرف، با احتیاط و با تجربه طولانی و نیت خیر منعکس کردند، در درجه اول عربی بود؛ عربی و به دور از میانجی‌های بین‌المللی یا نمایندگان ابرقدرت‌ها به ویژه ایالات متحده و انگلیس. میانجی‌گری هیچ یک از این طرف‌ها، منجر به این دستاورد بزرگ نشد؛ این به اصطلاح میانجی‌ها که کشورهایشان بذر این جنگ را به بهانه دموکراسی کاذب کاشتند، کسانی هستند که در طول سالیان گذشته به عنوان انتقام از مردم یمن و میراث کهن ملی و فرهنگی آن‌ها، عمر آن را طولانی کردند.
صلحی حساب‌شده و گام‌هایی راهبردی
سردبیر رای‌الیوم درباره گام‌های آینده برای صلح در یمن می‌نویسد: منابع یمنی که از زمان آغاز به مذاکرات بسیار نزدیک مقامات صنعاء بوده‌اند، تاکید کردند که چند روز آینده ممکن است شاهد اعلام شادی از دستیابی به یک آتش بس طولانی و بررسی شده برای مدت شش ماه و شاید قبل از تعطیلات مبارک عید فطر باشیم. پس از آن مذاکراتی به مدت سه ماه در مورد نحوه مدیریت دوره انتقالی انجام خواهد شد که پیش‌بینی می‌شود دو سال طول بکشد و در طی آن طرف‌های یمنی به یک راه‌حل نهایی براساس مذاکره برسند.
او ضمن تقدیر از تلاش‌های عمان افزود: مرحله‌بندی توافقات و دوره‌های انتقالی گامی هوشمندانه از هر دو طرف و با پیشنهاد دوراندیشانه میانجی عمانی برای تداوم عادی‌سازی تدریجی و شکل گرفتن اعتماد بین دو طرف بود؛ هدف از این امر نیز پرداختن به همه مسائل حساس از طریق گفتوگو با تکیه بر صبر استراتژیک است.در نهایت این گام‌های حساب‌شده منجر به تاییدشدن توقف کامل درگیری‌ها، تلاش برای بازگشت سریع زندگی مردم یمن به روال عادی، رفع محاصره از این ملت، ازسرگیری مجدد فعالیت‌های فرودگاه صنعاء، بازگشت بندر الحدیدیه به کار با تمام ظرفیت و تکمیل پرونده تبادل اسرا خواهد شد.
توافقی مثبت برای هر دو طرف و یک منطقه
عطوان در بخش‌های پایانی تحلیلش تاکید داشت: ما که از روز اول در سنگر حمایت از گفتوگو ایستاده‌ایم و با جنگ مخالفت کرده‌ایم، اکنون بسیار خوشحالیم. مخالفت‌مان با جنگ هم به دلیل تبعات مخرب و پرهزینه آن برای هر دو طرف بود؛ هرچند این آسیب‌ها و تبعات به نسبت‌های مختلف متوجه طرف‌ها می‌شد. ما حتی به خاطر این موضع‌گیری‌ها مخالفت‌ها و آسیب‌های زیادی را متحمل شدیم، اما همچنان امیدواریم که صلح و امنیت جامع به همه طرف‌ها بازگردد و پادشاهی عربستان سعودی تا آخر این توافق در کنار برادران یمنی باشد. انتظار می‌رود این کشور تمام کمک‌های مالی را برای جبران سال‌های سخت و دردناک جنگ به ملت یمن ارائه کند تا در کاهش ملت یمن، سرمایه‌گذاری در بازسازی نهادها و زیرساخت‌های آن و دستیابی به سازش همه‌جانبه و جدی بین همه اجزای سیاسی، قبایل و طرف‌های داخلی شریک باشد.
به گزارش فارس، تحلیلگر ارشد فلسطینی خاطرنشان کرد: این آغازی خوب و اطمینان بخش است و آنچه به دست آمده دستاورد بزرگی است که نباید اهمیت آن را دست کم گرفت؛ بلکه برای حفظ آن در برابر توطئه‌های قدرت‌های خارجی، تلاشی همگان از هر سو را به نمایش گذاشت. برخی از افراد و طرف‌های داخلی هم مشغول ترویج فتنه، ریختن هیزم بر آتش تفرقه‌ها و اختلافات مصنوعی، تلاش‌های بدخواهانه فرقه‌ای و قبیله‌ای هستند؛ این‌ها تحرکات منفی‌ای است که امنیت و ثبات را برای دو طرف یمنی و سعودی نمی‌خواهند. خداوند امنیت، ثبات، سرزمین و حاکمیت ملی مردم یمن را که همیشه در سنگر عربیت و اسلام و اهداف عادلانه آن بوده‌اند، به آنان بازگرداند؛ ملتی که مهم‌ترین آرمان آن‌ها آرمان فلسطین است و برای حمایت از آن استوار ایستاده و آرمانش را حفظ کرده است؛ ما این موفقیت بزرگ انسانی را از صمیم قلب تبریک می‌گوییم.