العالم - ایران
نورالدین الدغیر در گفتگو با این شبکه تلویزیونی خاطرنشان کرد: حج محکی است برای نشان دادن اینکه آیا امکان از سرگیری روابط میان تهران و ریاض وجود دارد یا نه. ایران در این باره پیشتر تصریح کرده بود که این مرحله یک مرحله آزمایشی است و مشخص می کند که عربستان تا چه اندازه به آنچه به توافق های خود با تهران پایبند است. باید دید آیا پس از حج نشانه های مثبتی از سوی عربستان وجود خواهد داشت یا خیر.
وی افزود: در تهران گفته می شود با توجه به شرایطی که در موسم حج برای حجاج ایرانی فراهم شده در واقع نشانه هایی مثبت از عربستان دریافت شده است. نماینده رهبر ایران در بعثه حج گفته است که پلیس عربستان رفتار خوب و مناسبی با ایرانی ها داشته است. وی تصریح کرد مقامات عربستانی به پلیس این کشور توصیه کرده اند که با ایرانی ها به خوبی رفتار کنند و این همان چیزی است که ایرانی ها در تفاهم نامه حج خواستار آن بوده اند.
مساله اساسی که وجود دارد و مورد اختلاف ایران و عربستان است این است اخذ دیه حجاج ایرانی است که در منا جان باختند. این مساله موجب اختلاف عمده ای میان تهران و ریاض شده است چرا که عربستان در برهه ای از دادن دیه امتناع کرد، با این حال نماینده رهبر ایران در بعثه می گوید میان ایران و عربستان درباره اینکه عربستان دیه قربانیان حادثه منا را بدهد توافق صورت گرفته است. مساله دیگر این است که عربستان اجازه داده است که قبور برخی از قربانیان ایران نبش شود و بر روی آنها آزمایش دی ان آی صورت گیرد تا هویت آنها مشخص شود. این در حالی است که عربستان پیشتر از انجام این کار امتناع می کرد و جنازه این افراد را تحویل ایران نداده بود.
همچنین پیش بینی می شود که سفرهای عمره نیز به عربستان از سر گرفته شود. از دو سال پیش سفرهای عمره به عربستان متوقف شده بود. این مساله بسته به نتایج این حج است. از این رو می توان گفت که این نشانه ها در ایران نشانه هایی مثبت تلقی شده است و می تواند نقطه آغازی برای از سرگیری روابط میان دو کشور باشد.
خبرنگار الجزیره با اشاره به سخنان حسن روحانی رئیس جمهور ایران که گفته بود یکی از عوامل اختلاف ما با عربستان مساله یمن است، خاطرنشان کرد: از میان مسائل مورد اختلاف میان عربستان و ایران می توان به مساله یمن اشاره کرد. ایران از حوثی ها و علی عبدالله صالح حمایت می کند در حالی که عربستان فرماندهی ائتلاف عربی برای بازگرداندن دولت قانونی یمن به قدرت را برعهده دارد. این مساله باعث اختلاف عمیق میان دو کشور شده است. هم اکنون مساله یمن بر روی میز ایران قرار ندارد چرا که تهران با ریاض روابط دیپلماتیک ندارد و در نتیجه امکان طرح این مساله نیز وجود ندارد اما چنانچه روابط میان دو کشور از سر گرفته شود مساله یمن یکی از مسائل مهمی خواهد بود که میان تهران و ریاض مطرح خواهد شد.
دو کشور گام هایی برای نزدیکی دیپلماتیک و سیاسی برداشته اند. عربستان به هیئت دیپلماتیک ایران و کنسول ایران اجازه داده است که به عربستان بیایند تا در فرایند خدمت رسانی به حجاج تسهیل انجام شود. همچنین پس از عید قربان ایرانی ها و سعودی ها دیدارهایی خواهند داشت. همچنین مصافحه ای که میان وزیر خارجه ایران و همتای سعودی او انجام شد نشانه های است از اینکه امکان از سرگیری روابط میان این دو کشور وجود دارد و پس از آنکه روابط دو کشور از سر گرفته شد مساله یمن در مذاکرات میان مقامات ایران با مسئولان سعودی مطرح خواهد شد.