العالم _ ایران / سیاسی
روز گذشته ماکرون به کاخ سفید رفت تا ترامپ را بر سر عقل آورد که در برجام بماند و هفته آینده هم مرکل ماموریت اروپایی ماکرون را در سفر به آمریکا تکمیل خواهد کرد اما آیا این بار ترامپ بر سر وعده تمدید نکردن تعلیق تحریم های ایران خواهد ماند یا همچون موارد گذشته تا دقیقه نود بر طبل تهدید می کوبد و انگاه با تجدید تهدیدها زمانی مجدد میخرد؟
در نشست مشترک شب گذشته ترامپ و ماکرون یکی برجام را احمقانه و فاجعه بار خواند و دیگری ان را به اصطلاح خیر الموجودین در شرایط کنونی معرفی کرد با این حال هر دو بر یک مساله اتفاق نظر داشتند و آن اینکه برجام باید اصلاح و بزعم آنها تکمیل شود با این تفاوت که ترامپ خواهان عملیاتی شدن خواسته اش در ظرف چند روز بود و ماکرون با طرح چهار موضوع با ترامپ همدلی کرد وخواهان زمانی طولانی تر برای تحقق آرزوهایش شد.
نکته قابل توجه در کلام دو طرف آنکه هم ترامپ و هم ماکرون سه گزینه توقف کامل فعالیت های هسته ای ایران، حضور موثر جمهوری اسلامی در منطقه و بلاخره متوقف کردن فعالیت های موشکی ایران را در چارچوب انتظارتی مطرح کردند که برجام نتوانسته آنها را برآورده کند.
اگرچه تاکید دو طرف بر نگرانی هایشان از حضور ایران در منطقه در کنار مساله توان موشکی ایران به کرات در سخنان دو طرف مطرح شد و انچنان وانمود شد که ایران امنیت منطقه را در سایه حضورش در کشورهای یمن، سوریه، عراق و لبنان به خطر انداخته است اما ناپختگی سیاسی ترامپ این بار هم باعث شد تا دلیل واقعی این نگرانی ها را در میان سخنانش مطرح و تصریح کند که ایران نباید با گسترش حضورش در سوریه به دریای مدیترانه دست پیدا کند.
روشن است که طرح چنین مساله ای به وضوح بی پایه بودن سایر ادعاهای ترامپ درخصوص مساله موشکی و مهار ایران در منطقه و بلاخره متوقف کردن کامل فعالیت های هسته ای ایران را نشان میدهد و معلوم می کند که طرح این قسم مسائل بهره ای از واقعیت ندارد و بیشتر گونه ای بهانه جویی کودکانه محسوب می شود و این در حالی است که از دیدگاه غرب و به ویژه امریکا از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی وطی چهل سال گذشته این پرونده های ادعایی همیشه روی میز بوده است و بسیاری از مقامات جمهوری اسلامی مکرر اعلام کرده بودند امریکا غیر قابل اعتماد تر از آن است که به توافقی مثل برجام تن بدهد و به همین خاطر با توافق برجام و احترام به تعهدات از هر گونه عهد شکنی پرهیز کردند، مساله ای که هم مقامات طرف قرارداد یعنی گروه موسوم به 1+5 به استثنای امریکا بران مکرر صحه گذاشته اند و هم گزارش های چند گانه اژانس ان را مورد تایید قرار داده است.
اگرچه مبتی بر یک ضرب المثل معروف "انکه بیشتر تهدید میکن کمتر اراده زدن دارد" اما در تحلیل تشدید تهدیدات ترامپ می توان به چند نکته اشاره کرد؛
اول آنکه به باور برخی از تحلیلگران، مسائل دو منطقه خاورمیانه و شبه جزیره کره مانند دو کفه ترازو هستند که هرگاه یکی ازکفه ها رو به سبکی میگذارد کفه دوم سنگینی اش را نشان می دهد. بر این مبنا در شرایطی که ترامپ طی روزهای اخیر از ناحیه کره شمالی احساس ارامش بیشتری نسبت به قبل می کند و دیدار با صدر این کشور را لحظه شماری میکند افزودن بر حجم تهدیداتش علیه ایران بدیهی است.
دوم انکه نزدیک به بیست روز دیگر یعنی در چهاردهم می (24اردیبهشت) بناست علی رغم افکارعمومی سفارت امریکا در اسرائیل به طور رسمی به قدس منتقل شود بدیهی است تمرکز بر موضوع برجام و تشدید تحریم های ایران می تواند کمک کار ترامپ در منحرف کردن افکار عمومی از این مساله باشد.
نکته سوم انکه بنظر می رسد تشدید تهدیدات بی ارتباط با سفر بن سلمان به امریکا و تقاضای او از ترامپ و سیاسیون امریکایی در تمرکز بر محدودسازی جمهوری اسلامی و دشمنی با ایران نباشد چرا که بایستی محل خرج دلارهای سعودی در جایی معلوم شود و بلاخره باید توجه داشت شخصیت ترامپ شخصیتی تاجر و کاسب است و اقتضای کار این تاجر امریکایی گران فروشی است و لازمه بالا بردن قیمت فریاد زدن فراوان است.
کلام پایانی انکه علی رغم تهدیدات ترامپ و گفته های ماکرون و البته برخی از دیگر اروپاییان آنچه مسلما از ناحیه ایران محل مذاکره جدید نخواهد بود مساله موشکی و توان نظام جمهوری اسلامی است و در عین حال هیچ برجام منطقه ای هم در راه نخواهد بود.
گزینه های ایران هم در مقابل خروج امریکا از برجام یکی پس از دیگری رسانه ای می شود خروج متقابل ایران ،بازگشت چند ساعته به وضعیت قبل ازبرجام، خروج از ان پی تی و...البته این ها بخش های دم دستی ماجراست و هنوز آن دسته از مواردی را که مقامات ایران ان را تعجب برانگیز معرفی می کنند در راه است ترامپ بهتر است تهران را امتحان نکند.
ابورضا صالح