العالم _ عربستان سعودی
بسته بودن فروشگاهها به هنگام اذان، از مظاهر دینداری در عربستان به شمار می‌رود که حکایت آن گاهی در سال‌های گذشته از زبان حجاج شنیده شده اما طرح‌های محمد بن سلمان ولی‌عهد سعودی، برای دین‌زدایی از چهره عربستان، بتازگی شامل این موضوع نیز شده است.
هیأت وزیران سعودی در ۱۶ ماه میلادی جاری (۲۵ تیر) طرح باز بودن ۲۴ ساعته فروشگاه ها را با هدف جذب سرمایه‌گذاری و افزایش فعالیت‌های اقتصادی تصویب کرد. این مسئله با ساعت بسته شدن فروشگاهها هنگام نماز که پیشتر هیأت امر به معروف سعودی آن را اجبار کرده بود، در تضاد است.
خبرنگار روزنامه «فایننشال تایمز» در گزارشی از جامعه عربستان، نوشته است که این طرح دولت سعودی این سؤال را در بین جامعه عربستان ایجاد کرده که آیا این طرح شامل اوقات نماز نیز می‌شود؟
در این گزارش آمده است، در حالی که «محمد بن سلمان» بعنوان حاکم عربستان تلاش دارد جامعه محافظه‌کار این کشور را برای سرمایه‌گذاران جذاب جلوه دهد، دولت سعودی در این فکر است که به مغازه‌ها و فروشگاهها اجازه دهد تا در هنگام نماز نیز به فعالیت‌های خود ادامه دهند و در این راستا به نظر می‌رسد طرح باز بودن ۲۴ ساعته فروشگاهها که به تصویب نهایی رسیده است شامل اوقات نماز نیز بشود.
به نوشته این روزنامه انگلیسی، اخیرا شبکه العربیه در حساب توئیتری خود این موضوع را تأیید کرده است. اما یک مسئول وزارت تجارت سعودی به فایننشال تایمز گفته است که طرح باز بودن ۲۴ ساعته فروشگاهها ارتباطی به اوقات نماز ندارد و به نوعی خبر العربیه را رد کرده است. روزنامه «عکاظ» عربستان نیز به نقل از منابع خود نوشته است که فروشگاهها به هنگام اذان نیز باز خواهد بود.
در عربستان روزانه پنج مرتبه اذان گفته می‌شود. به هنگام اذان صبح که بسیاری از مغازه‌ها بسته است. مردم عربستان نیز به علت گرما معمولا تا ظهر از خانه‌هایشان خارج نمی‌شوند. بنابراین فروشگاهها به هنگام نماز ظهر، ساعت سه، ساعت شش و نیم و ساعت هشت شب به مدت نیم ساعت تعطیل هستند و نهادی که «پلیس دینی» نامیده می‌شود بر این روند نظارت دارد.
وزارت تجارت سعودی در بیانیه‌ای طرح باز بودن ۲۴ ساعته فروشگاهها را موجب بهبود شرایط سرمایه‌گذاری و افزایش فرصت‌های شغلی دانسته است اما از دید بخش مذهبی عربستان این طرح یک تیری دیگر به سمت هویت دینی جامعه و تلاش برای «غربی‌سازی» محسوب می‌شود.
هرچند از نظر قانونی پیش از این نیز تمامی فروشگاهها می‌توانستند در هنگام اذان به فعالیت خود ادامه دهند، اما بسته بودن آن‌ها طبق یک عرف اجتماعی و همچنین اجبار خودسرانه «پلیس دینی» همواره رعایت می‌شد حتی داروخانه‌ها و پمپ بنزین‌ها نیز این عرف را رعایت می‌کردند. اما قدرت «پلیس دینی» پس از روی کار آمدن «ملک سلمان» در سال ۲۰۱۵ روز به روز کاهش یافته و در کنار آن موج بازداشت علمای دینی آغاز شده است.
***
«محمد بن سلمان» از زمان به قدرت رسیدن پدرش در ابتدا آهسته و اکنون به طور شتابزده طرح‌های دین‌زدایی و سکولار کردن جامعه عربستان را به پیش می‌برد. اقداماتی که در طول چهار سال گذشته و به خصوص در یک سال گذشته در عربستان رخ داده بی سابقه بوده است. (جزئیات بیشتر) از اعطای حق رانندگی به زنان تا دعوت از خوانندگان غربی و باز شدن پای هالیوود به این کشور تا بازداشت علمای همسو با اخوان‌المسلمین، حکایت از افکار بلندپروازانه ولی‌عهد جوان سعودی دارد که تلاش می‌کند با پشتوانه دلارهای نفتی به پیش ببرد.
فارس