العالم - تحلیل روز
رجوب که به منظور تکمیل گفتگو با جنبش حماس به استانبول رفته است، به نظر من می کوشد جنبش و جریان خود را در مقابل نقشه مشترک عربی، اسرائیلی و آمریکایی برای جایگزین کردن محمد دحلان رقیب سنتی خود، حفظ کند.
دحلان از حمایت امارات، عربستان، مصر و آمریکا و رژیم صهیونیستی برخوردار است. رجوب در شرایط فعلی، حماس را حلقه نجاتی برای خود می داند و به خوبی متوجه است که آشتی و انتخابات بهترین و سالم ترین راه برای حفظ خود است. زیرا فتح در عمل دچار انقسام داخلی شده است در حالی که حماس همچنان انسجام خود را حفظ کرده است و تفاوت دیدگاه ها نتوانسته است این جنبش را دچار چنددستگی کند و چنانچه انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی فلسطین برگزار شود، جهان و عرب به ناچار در مقابل حکومتی قرار می گیرد که برآمده از انتخابات قانونی است. با این که طرف های فلسطینی متقاعد شده اند که گریزی از وحدت و احیای نهادهای قانونی نیست اما بیم آن می رود که هر یک از طرف ها و گروه های فلسطینی دوباره به سراغ مسائل جزئی و تفرقه افکن بروند. مثلا حماس از عمق نیاز فتح به خود آگاه است پس می تواند تا با اقتدار شروط خود را بر این جنبش تحمیل کند؛ حال آنکه پیش از این اصرار بر همین شروط باعث شکست مذاکره می شد. حماس اکنون می خواهد ثابت کند که مواضع اصولی اش مخالفت با صلح و سازش، صحیح بوده است و همین نکته می تواند حمایت گسترده مردم را در انتخابات آینده برای او تضمین کند زیرا مردم هرگز دنبال کسانی که خود، به شکست مواضعشان اعتراف کرده اند، راه نمی افتند.
البته سئوال هایی وجود دارند که تا پیش از انتخابات باید جواب داده شوند از جمله: سقف انتخابات آینده تا کجاست؟ آیا توافق اسلو که پس از نقض توسط رژیم اشغالگر، توسط صاحبان اصلی اش به دست فراموشی سپرده شد، احیا می شود؟ و سرانجام و از همه مهمتر، آیا امکان برگزاری انتخابات به طور همزمان در کرانه باختری و غزه و قدس – به عنوان شرطی که رئیس تشکیلات خودگردان بر آن اصرار دارد – وجود دارد؟ آیا رژیم صهیونیستی اجازه برگزاری انتخابات در قدس را خواهد داد – که امکان آن بسیار بعید است -؟ آیا قدس از انتخابات کنار گذاشته می شود یا مکانیسم جداگانه ای برای آن در نظر گرفته خواهد شد؟ جنبش فتح هم دغدغه های خاص خود را دارد: آیا دحلان و هوادارانش از شرکت در انتخابات محروم خواهند شد؟ اگر آنها بتوانند کرسی هایی بیشتر از آنچه که در پارلمان قبلی داشتند، به دست آورند، چه اتفاقی می افتد؟ آیا رجوب و جریانش – به رهبری محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان - با همفکران خود از جریان دحلان متحد می شوند یا مخالفان تفکر خود در جنبش حماس؟
پاسخ دادن به این سئوال ها هنوز زود است. اما چیزی که باعث می شود که این سئوال ها در حال حاضر مطرح شوند، اظهارات اخیر رجوب است که گفته است فلسطینی ها، انتخابات را برگزار می کنند. از جمله سئوال های بسیار مهم در این بین این است که آیا رژیم صهیونیستی اجازه برگزاری انتخابات در قدس یا حتی کرانه باختری – که بر سرنوشت آن چنبره زده است - را می دهد؟ آیا این انتخابات، سالم و شفاف و مورد پذیرش و تأیید همه طرف ها خواهد بود؟
محیط و شرایط فعلی فلسطین، هراس انگیز و غیر قابل درک است و لذا طرح آشتی از در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری، مستلزم تحقیقات و مطالعات گسترده است. وحدت واقعی و میدانی و یکی کردن استراتژی مقاومت واقعی – حتی اگر صرفا مردمی باشد – می تواند آرامش رژیم اشغالگر را بر هم زده و هویت و موجودیت آرمان فلسطین را احیا کند، و دروازه های پیروزی را باز کند.